တရုတ်-မြန်မာဆက်ဆံရေး တပတ်တာ သတင်းအနှစ်ချုပ် ဒီဇင်ဘာ ဒုတိယပတ် (ဒီဇင်ဘာ ၅ ရက်မှ ၁၁ ရက် အထိ)

ယခုရက်သတ္တပတ်အတွင်း တရုတ်-မြန်မာဆက်ဆံရေးနှင့် သက်ဆိုင်သော ပြည်တွင်းပြည်ပ သတင်းနှင့် သုံးသပ်ချက်ပေါင်း ၆၀ နီးပါးကို ISP-Myanmar China Desk က စုစည်းခဲ့ပါသည်။ တပတ်တာအတွင်း ပေါ်ပေါက်ခဲ့သော သတင်းများမှ အလေးပေးအာရုံစိုက်သင့်သော ဖြစ်ရပ်များနှင့် အခြားသတင်း စုစည်းမှုများကို ISP-Myanmar China Desk က အနှစ်ချုပ် ဖော်ပြပေးမည် ဖြစ်ပါသည်။

တရုတ်-မြန်မာ နယ်စပ် အခြေအနေ

ရှမ်းပြည်နယ်အရှေ့ပိုင်း တာချီလိတ်ခရိုင်ရှိ တရုတ်-မြန်မာနယ်စပ်မြို့ဖြစ်သော မိုင်းယုမြို့တွင် ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကာကွယ်ရေးအတွက် မိုင်းယု-ကျိန်းယဲန်းတံတားတလျောက် ကုန်စည်စီးဆင်းမှုများ ယာယီပိတ်ထားကြောင်း မြန်မာ့အလင်းသတင်းစာ၏ သတင်းဖော်ပြချက် ရှိခဲ့သည်။

အာရုံစိုက်ဖွယ် သတင်းဖော်ပြချက်တခုမှာ တရုတ်နိုင်ငံ၊ ဟူပေပြည်နယ်မှ ဆန်ကုမ္ပဏီပိုင်ရှင် တဦးက မြန်မာဆန်ကုန်သည်များနှင့် ရွှေလီအခြေစိုက် ဆန်ကုန်သည်များအား ကျပ်သိန်းပေါင်း တသိန်းကျော် ပေးဆောင်ခြင်းမပြုဘဲ ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်နေကြောင်း မူဆယ် ဆန်စပါးကုန်စည်ဒိုင် ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဦးမင်းသိန်းက The Daily Eleven သတင်းစာသို့ အတည်ပြုပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ၎င်းကပင်  အဆိုပါသတင်းမှာ ကောလာဟလသာဖြစ်ကြောင်း နိုဝင်ဘာ ၂၇ ရက်က Myanmar Times သတင်းဌာနသို့ ပြောကြားခဲ့သော်လည်း အမှန်တကယ် လိမ်လည်သွားခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဒီဇင်ဘာ ၆ ရက်တွင် ပြန်လည်ပြောကြားခဲ့သည်။ လော်ကြံဖန် ခေါ် လော်လောပန် အမည်ရှိ တရုတ်ဆန်ကုန်သည်တဦးသည် လွန်ခဲ့သော ခြောက်လခန့်မှစ၍ တရုတ်-မြန်မာနယ်စပ်တွင် ဆန်အရောင်းအဝယ်လုပ်နေပြီး အခြားသော တရုတ်ကုမ္ပဏီများထက် ဈေးနှုန်းပိုမိုပေး၍ မြန်မာဆန်များ ဝယ်ယူခဲ့သည်။ နိုဝင်ဘာလကုန်ပိုင်းတွင်မူ မြန်မာကုန်သည်များနှင့် ရွှေလီမြို့အခြေစိုက် ဆန်ကုန်သည်များထံမှ မြန်မာကျပ်ငွေသိန်း တသိန်းကျော် လိမ်လည်သွားခဲ့သည်။ ယင်းအရေးကို ဖြေရှင်းရန် မူဆည်ဆန်စပါးကုန်စည်ဒိုင်အသင်းက ဆန်ကုန်သည်များကို အစည်းအဝေးခေါ်ယူတိုင်ပင်ကာ စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနနှင့် ပူးပေါင်း၍ သံတမန်နည်းလမ်းဖြင့် ဆက်လက်ဖြေရှင်းသွားရန် စီစဉ်လျက်ရှိကြောင်း ရန်ကုန်ခေတ်သစ်မီဒီယာ၏ သတင်းဖော်ပြချက် ရှိခဲ့သည်။

အခြားသော နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး သတင်းတပုဒ်မှာ တရုတ်အစိုးရက လွန်ခဲ့သော တနှစ်ခန့်က ပိတ်သိမ်းခဲ့သော ရွှေလီကျယ်ဂေါင်မြို့ရှိ မြန်မာကုန်သည်များ၏ ဘဏ်အကောင့်များကို ပြန်ဖွင့်ပေးရန်အတွက် တရုတ်ဗဟိုအစိုးရအား တင်ပြပေးရန် ကုန်သည်များက မြန်မာအစိုးရကို တောင်းဆိုထားသည်ဟူသော သတင်းဖော်ပြချက်ဖြစ်သည်။ ဒီဇင်ဘာ ၇ ရက်က တရုတ်-မြန်မာ ခရိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမှ နှစ်ဖက်တာဝန်ရှိသူများ၊ နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးရုံးမှ တာဝန်ရှိသူများ အပါအဝင် မြန်မာနိုင်ငံဘက်က နယ်စပ်ကုန်သည်များတို့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရာတွင် ယင်းသို့ တောင်းဆိုလိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်။ ၂၀၁၇ ခုနှစ်၊ နှစ်လယ်ပိုင်းတွင်လည်း အွန်လိုင်း လောင်းကစားမှုကို စစ်ဆေးရန် တရုတ်နိုင်ငံမှ ပိတ်ထားသည့် ဘဏ် အကောင့် ၃၄၉ ခု အနက် မြန်မာနိုင်ငံသားပိုင် ဘဏ်အကောင့် ၁၃၂ ခု ပါဝင်ခဲ့ကာ နှစ်နိုင်ငံ ညှိနှိုင်း ဆောင်ရွက်မှုများ ပြုလုပ်ပြီးနောက် အကောင့်များ ပြန်လည် ဖွင့်ပေးခဲ့သည်ဟု ဧရာဝတီသတင်းဌာန၏ သတင်းဖော်ပြချက်ရှိခဲ့သည်။

တရုတ်-မြန်မာနယ်စပ်ရှိ ‘ဝ’ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရတိုင်းအတွက် တရုတ်နိုင်ငံက အမေရိကန်ဒေါ်လာ လေးသိန်းကျော် တန်ဖိုးရှိ တို့ဖတ်နမူနာ စစ်ဆေးနိုင်သည့်စက်အပါအဝင် ဓာတ်ခွဲခန်းတခု တည်ဆောက်ပေးခဲ့ကြောင်း ဧရာဝတီသတင်းဌာနတွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။ ဒီဇင်ဘာ ၆ ရက်တွင် တရုတ်နိုင်ငံ ယူနန်ပြည်နယ်၊ ဖူအယ်ခရိုင်၊ မုန်းလင်မြို့ ကြက်ခြေနီဌာနမှ ‘ဝ’ အဖွဲ့(UWSP/UWSA)အားကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ ရှာဖွေသည့် စက်ကို ပေးအပ်ခဲ့သည်။ ဖူဆယ်ခရိုင်သည် တရုတ်-မြန်မာစီးပွားရေး စင်္ကြံတွင် ပါဝင်သောဒေသတခုဖြစ်ပြီး ဖူအယ်ခရိုင် နယ်စပ်တွင် Cross Border Corporation Zone တခု ဆောက်လုပ်ကာ ဝ ဒေသနှင့် ကုန်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းကြီး ချိတ်ဆက်တခုဖွင့်ရန် တရုတ်က လျာထားသည့် နယ်မြေ ဖြစ်ကြောင်း ဧရာဝတီသတင်းဌာန၏ သတင်းဖော်ပြချက်အရ သိရသည်။

နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေး

လွန်ခဲ့သည့် သီတင်းပတ်အတွင်း၌ ထူးခြားသော အကြောင်းအရာတခုမှာ ဒီဇင်ဘာ ၇ ရက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သော မြန်မာနယ်စပ်ရှိ ‘ဝ’ အဖွဲ့ (UWSP/UWSA)နှင့် AA အဖွဲ့တို့ကို တရုတ်အစိုးရက လက်နက်များ ထောက်ပံ့ပေးနေသည်ဆိုသော သတင်းပင်ဖြစ်သည်။ အဆိုပါသတင်းအား Bloomberg သတင်းဌာနက စတင်ဖော်ပြခဲ့ပြီး The Diplomat နှင့် Times of India၊ The Print ကဲ့သို့သော အိန္ဒိယမီဒီယာများလည်း ဖော်ပြခဲ့ကြသလို မဇ္ဈိမနှင့် ရန်ကုန်ခေတ်သစ်မီဒီယာတို့ကလည်း မြန်မာဘာသာဖြင့် ပြန်လည်ဖော်ပြခဲ့ကြသည်။ အဆိုပါတပ်ဖွဲ့နှစ်ခုအပြင် အိန္ဒိယ-မြန်မာနယ်စပ်ရှိ အိန္ဒိယ လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့များအား တရုတ်အစိုးရက အထောက်အပံ့ပေးခြင်း၊ အိန္ဒိယအစိုးရ အလိုရှိနေသော လက်နက်ကိုင် ခေါင်းဆောင် လေးဦးကို ကူမင်းမြို့တွင် သင်တန်းပေးခြင်းနှင့် လက်နက် တပ်ဆင်ပေးမှုများ ရှိသည်ဟုလည်း ဖော်ပြထားသည်။ အဆိုပါကိစ္စရပ်များအား တရုတ်နိုင်ငံအစိုးရက မဟုတ်မှန်ကြောင်း ငြင်းဆိုထားသည်။

တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ အာဘော်ဖြစ်သော Global Times သတင်းဌာနတွင်လည်း အိန္ဒိယသည် မြန်မာနှင့် တရုတ် နှစ်နိုင်ငံအကြား သပ်လျှိုရန် လိုလားနေသည်ဟူ၍ အတွေးအမြင်ဆောင်းပါးတစ်ပုဒ်ကို ဒီဇင်ဘာ ၈ ရက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။ အိန္ဒိယအနေဖြင့် အဆိုပါသပ်လျှိုမှုမျိုးကို နီပေါ၊ ဘူတန်စသော နိုင်ငံများတွင်လည်း လုပ်ဆောင်လေ့ရှိသည်ဟု ဖော်ပြသည်။ အိန္ဒိယ-မြန်မာဆက်ဆံရေးတိုးတက်ရန်  အောက်တိုဘာလအတွင်း နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးနှင့် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်တို့ နှစ်ဦး နေပြည်တော်သို့ လာရောက်ခဲ့ပြီး  ရေငုပ်သင်္ဘောရောင်းချမှုသည်လည်း အိန္ဒိယ၏ Act East Policyအရ လက်ခံဖွယ် ဖြစ်သော်လည်း တရုတ်-မြန်မာဆက်ဆံရေး ပျက်ပြားအောင် လုပ်ဆောင်ခြင်းကမူ အကျိုးမရှိဘဲ ယုံကြည်လေးစားမှုကို ထိခိုက်စေသည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။

ကရင်ပြည်နယ်ရှိ  လောင်းကစားစီမံကိန်းများမှ တရုတ်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ လူဆိုးစာရင်းသွင်းခံရ

ပြီးခဲ့သည့် ဒီဇင်ဘာ ၉ ရက် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာအကျင့်ပျက်ခြစားမှုတိုက်ဖျက်ရေးနေ့တွင် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရှိ နိုင်ငံခြားပိုင်ဆိုင်မှုများထိန်းချုပ်ရေးဘဏ္ဍာရေးရာဌာန (OFAC) သည် အာဖရိကနှင့် အာရှရှိနိုင်ငံများစွာမှ အကျင့်ပျက်ခြစားသူများကို အမည်ပျက်စာရင်း ထည့်သွင်းခဲ့သည်ဟု ဧရာ၀တီသတင်းဌာနက ဖော်ပြထားသည်။ ထိုစာရင်းတွင် ကရင်ပြည်နယ်ရှိ လောင်းကစားမြို့တော် စီမံကိန်း သုံးခုဖြစ်သော ရွှေကုက္ကိုစီမံကိန်း၊ ဆိုင်ရှီကန် (Saixigang) သို့မဟုတ် သီဟာနုဗေးလ်ထက် သာလွန်သည့်မြို့၊ ဟွမ်ယ (Huanya) အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ မြို့သစ် စီမံကိန်းများတွင် ပါဝင်ပက်သတ်နေသူ ဝန်ကောက်ကွိုင်လည်း ပါဝင်ခဲ့သည်။ ဝန်ကောက်ကွိုင်ကို “သွားကျိုး” ဟူသော အမည်ပြောင်ဖြင့် လူသိများသည်။ ဝန်သည် တရုတ်နိုင်ငံမှ အရေးပါသည့် လူဆိုးဂိုဏ်းခေါင်းဆောင်နှင့် ကွန်မြူနစ်ပါတီဝင်တဦးဖြစ်ပြီး  အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနှင့် အရှေ့တောင်အာရှတွင် မူးယစ်မှောင်ခိုမှု၊ တရားမဝင်လောင်းကစားမှု၊ ငွေကြေးခဝါချမှု၊ လူကုန်ကူးမှုနှင့် အခြားရာဇဝတ်မှုများစွာ လုပ်ကိုင်နေသည့် 14K ဟု ကျော်ဇောသည့် ရာဇဝတ်ဂိုဏ်း၏ ခေါင်းဆောင်လည်းဖြစ်သည်။

ထိုသို့သော တရုတ်လူဆိုးဂိုဏ်းခေါင်းဆောင်သည် ကရင်ပြည်နယ် မြဝတီမြို့ရှိ စတုရန်း ကီလိုမီတာ ၂ဝ ကျယ်ဝန်းသည့် Saixigang စက်မှုဇုန်စီမံကိန်းအမည်ခံ လောင်းကစားမြို့သစ်စီမံကိန်းကို အဓိကရင်းနှီးမြှုပ်နှံမည့် ဟောင်ကောင်အခြေစိုက် Dongmei Group ၏ ဥက္ကဋ္ဌလည်း ဖြစ်သည်။

၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက်တွင် ဝန်ကောက်ကွိုင် ဦးဆောင်သည့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့သည် မြ၀တီအခြေစိုက် ပြည်သူ့စစ်ခေါင်းဆောင် စောချစ်သူ နှင့် လာရောက်တွေ့ဆုံကာ ဆိုင်ရှီကန် စက်မှုဇုန်စီမံကိန်းအကောင်အထည်ဖော်ရေးအတွက် လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ အဆိုပါ စောချစ်သူ ခေါင်းဆောင်သည့် ပြည်သူ့စစ်အဖွဲ့သည် ရွှေကုက္ကို စီမံကိန်းတွင် အဓိကပါဝင်ပတ်သက်နေသည့် အဖွဲ့ ဖြစ်သည်။

ဝန်သည် ၂ဝ၂ဝ ပြည့်နှစ်၊ မတ် ၁၅ ရက်တွင် မြဝတီ၌ အကောင်အထည်ဖော်မည့် ဆိုင်ရှီကန်စက်မှုဇုန် ဖွင့်ပွဲအခမ်းအနားကို မလေးရှားနိုင်ငံ၊ ကွာလာလမ်ပူမြို့တွင် ကျင်းပခဲ့သည်။

ထိုစီမံကိန်းသည် ရွှေကုက္ကို မြို့သစ်စီမံကိန်းနည်းတူ မြဝတီတွင် ကာစီနိုရုံများ၊ နိုက်ကလပ်များ၊ အပန်းဖြေစခန်းနှင့် ဟိုတယ်ဇုန်၊ ကျောက်မျက်ရတနာများ လေလံဆွဲရန် ဈေးတခု၊ ဖျော်ဖြေရေးကစားကွင်းတခု၊ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကုန်စည်ပို့ဆောင်မှုဌာနတခု၊ သိပ္ပံမြို့သစ်တခုအပြင် စက်မှုလုပ်ငန်းများထူထောင်ရေး အကူအညီပေးမှုအစီအစဉ်၊ တရုတ်တန်းပုံစံ စီးပွားရေးလမ်းမတခု ပါဝင်မည်ဟု ဝန်ကောက်ကွိုင်က ပြောကြားထားသည်။ ထို့အပြင် ဆိုင်ရှီကန်စက်မှုဇုန်စီမံကိန်းသည် တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်၏ ရည်မှန်းချက်ကြီးသော ရပ်ဝန်းလမ်းကြောင်းအစီအမံ (BRI) ၏ အစိတ်အပိုင်း ဖြစ်ကြောင်း ဝန်က မလေးရှားနိုင်ငံ ကွာလာလမ်ပူမြို့တွင် ကျင်းပခဲ့သည့် ဖွင့်ပွဲအခမ်းအနားတွင်ပြောကြားခဲ့ကြောင်း အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ငြိမ်းချမ်းရေး အင်စတီကျု၏ အထူးအစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားသည်‌။

အခြားသတင်းများ

တရုတ်အကူအညီပေးမှုများနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ဒီဇင်ဘာ ၈ ရက်က တရုတ်နိုင်ငံ ဆင်းရဲနွမ်းပါးမှု လျှော့ချရေးဖောင်ဒေးရှင်းက မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရုံးခွဲဖွင့်လှစ်ခြင်း ငါးနှစ်ပြည့်အခမ်းအနားကို ဘေဂျင်းမြို့၌ ကျင်းပခဲ့သည်။ အဆိုပါအခမ်းအနားသို့ ပညာရေးဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဒေါက်တာမျိုးသိမ်းကြီးလည်း ဗီဒီယိုကွန်ဖရန့်စနစ်ဖြင့် တက်ရောက်အမှာစကားပြောကြားခဲ့သည်။ ငါးနှစ်တာကာလအတွင်း အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၇၃ ဒသမ ၇ သိန်းခန့် ထည့်ဝင်ခဲ့ကြောင်း စံတော်ချိန်နေ့စဉ်သတင်းစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။

လှိုင်သာယာမြို့နယ်ရှိ Ah Nan Garment စက်ရုံပိုင်ရှင် တရုတ်နိုင်ငံသားက အလုပ်သမား ၃၀၀ ကျော်အား လစာမရှင်းဘဲ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ခဲ့သည်ဟု The Daily Eleven သတင်းစာကပင် ဖော်ပြခဲ့သည်။ ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါ ပထမလှိုင်းကာလ မတိုင်ခင်ကလည်း လုပ်သားများကို လုပ်ခလစာပေးချေခြင်းမရှိဘဲ တရုတ်လုပ်ငန်းရှင် ထွက်ပြေးမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ အဆိုပါ စက်ရုံများတွင် လုပ်ကိုင်နေသော မြန်မာနိုင်ငံသားဝန်ထမ်းများမှာ ကာလကြာမြင့်စွာ လုပ်ခလစာရရှိခြင်းမရှိခဲ့ပေ။ ယခုအချိန်အထိလည်း အဆိုပါ အကျပ်အတည်းများ ပြေလည်ခြင်းနှင့် ဆက်စပ်သည့် သတင်းဖော်ပြချက်တွေ့ရှိရခြင်း မရှိဘဲ လုပ်ငန်းရှင်တိမ်းရှောင်မှု ထပ်မံပေါ်ထွက်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။