ISP China Desk
ဝူဟန်ဗိုင်းရပ်စ်ရက်သတ္တပတ်(တရုတ်-မြန်မာ နှစ်နိုင်ငံဆိုင်ရာ တပတ်တာသတင်းအနှစ်ချုပ်/ ၂၀၂၀၊ ဖေဖော်ဝါရီ ပထမပတ်)

တပတ်တာအတွင်း ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည့် တရုတ်-မြန်မာ နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးဆိုင်ရာ အခြေအနေများ၊ အကြောင်းအရာများ၊ အကျိုးသက်ရောက်မှုများနှင့်ပတ်သက်၍ ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပသတင်းမီဒီယာများတွင် ဖော်ပြခဲ့သည့် သတင်းနှင့် ဖြစ်ရပ်များ၊ သုံးသပ်ချက်များကို ISP-Myanmar China Desk မှ အနှစ်ချုပ်ထုတ်နုတ်ဖော်ပြခြင်း ဖြစ်သည်။

ယခုတပတ်အတွင်းတွင် မီဒီယာဖော်ပြချက်များ၌ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ဂယက်ထနေခဲ့သည်ကို တွေ့ရမည်ဖြစ်သည်။ တရုတ်နိုင်ငံအပေါ် စာနာထောက်ထားကြောင်း သမ္မတ ဦးဝင်းမြင့်၏ သဝဏ်လွှာ၊ တရုတ်နိုင်ငံရောက် မြန်မာကျောင်းသားများအား ပြန်ခေါ်ယူမှု၊ အလုပ်သမားများ နေရပ်ပြန်ကြမှု၊ နိုင်ငံတဝန်းမှ ရောဂါစောင့်ကြည့်မှုများ၊ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး အခက်ပွေနေရမှုများ စသည်တို့ဖြင့် ဖုံးလွှမ်းနေခဲ့သည့် ရက်သတ္တပတ်ဖြစ်သည်။

သံတမန်ရေး

စာနာထောက်ထား – တရုတ်နိုင်ငံတွင်ဖြစ်ပွားနေသည့် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် အဆုတ်ရောင်ရောရောဂါကူးစက်ပြန့်ပွားမှုကြောင့် တရုတ်ပြည်သူများ အသက်ဆုံးရှုံးနေခြင်းအပေါ် စာနာထောက်ထားကြောင်း နိုင်ငံတော်သမ္မတ ဦးဝင်းမြင့်က ဖေဖော်ဝါရီလ ၃ ရက်နေ့က သဝဏ်လွှာပေးပို့ခဲ့သည်။ တရုတ်နိုင်ငံအနေနှင့် ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ အဆင့်မြင့်နည်းပညာတို့ကို ပိုင်ဆိုင်ထားသည့်အတွက် ယခုဖြစ်ပွားနေသည့် ကူးစက်ရောဂါအား ထိန်းချုပ်နိုင်ရေးနှင့် ဆက်လက်မပြန့်ပွားရေးကို အောင်မြင်စွာလုပ်ဆောင်နိုင်ပြီး သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်၏ ဦးဆောင်မှုအောက်တွင် တရုတ်ပြည်သူများ၏ စည်းလုံးညီညွတ်မှုနှင့် ပူးပေါင်းပါဝင်မှုများကြောင့် လက်ရှိရင်ဆိုင်နေရသည့် အခက်အခဲများကို ကျော်လွှားနိုင်လိမ့်မည်ဟု ယုံကြည်ကြောင်း သဝဏ်လွှာတွင် ပါရှိသည်။

မြန်မာ့အလှူ – ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် အဆုတ်ရောင်ရောရောဂါကူးစက်ပြန့်နှံ့မှုအား ကာကွယ်ရန်နှင့် ထိန်းချုပ်ရန်အတွက် နှာခေါင်းစည်းများနှင့် အထောက်အကူပြုပစ္စည်းများကို မြန်မာနိုင်ငံရှိ အသင်းအပင်း၊ အဖွဲ့အစည်းများ၊ လူပုဂ္ဂိုလ်များက တရုတ်နိုင်ငံသို့ ပေးပို့လှူဒါန်းခဲ့ကြောင်း ဘေးဂျင်းရှိ မြန်မာသံရုံးက ဖေဖော်ဝါရီလ ၅ ရက်နေ့က သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

စီးပွားရေး

နယ်စပ်ကုန်သွယ်မှုကျ – တရုတ်နိုင်ငံတွင် ဖြစ်ပေါ်နေသည့် အဆုတ်ရောင်ကူးစက်ရောဂါကြောင့် နယ်စပ်ဂိတ်အချို့ ယာယီပိတ်သွားခဲ့သလို မြန်မာနိုင်ငံဘက်မှ ကုန်စည်တင်ပို့မှုတို့လည်း ရပ်ဆိုင်းခဲ့သည်။ ဖရဲ၊ သခွား၊ ဂဏန်း၊ ရော်ဘာ၊ ကျောက်စိမ်း စသည့်ကုန်သည်များ ဆုံးရှုံးနစ်နာမှုများ ရှိခဲ့သည်။ ယခုရက်ပိုင်းအတွင်း တရုတ်ဘက်မှ အာလူးများ တောက်လျှောက်ဝင်ရောက်နေခြင်းကြောင့် တောင်သူများ အရှုံးပေါ်လျက်ရှိသည်ကိုလည်း သတင်းတပုဒ်က ရေးသားခဲ့သည်။ တရုတ်နှစ်သစ်ကူးကာလကြောင့် ဆန်နှင့် ဆန်ကွဲဈေးနှုန်း တက်လာနိုင်ဖွယ်ရှိသည်ဟူသည့် သုံးသပ်ချက်မျိုးလည်း တွေ့ရသည်။

ဆန်မပို့နိုင်သေး – တရုတ်နိုင်ငံသို့ ဆန်တင်ပို့ရန် မြန်မာ နှစ်နိုင်ငံအကြား နားလည်မှုစာချွန်လွှာ(MOU) လက်မှတ်ရေးထိုးထားသော်လည်း ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ပြဿနာကြောင့် မတင်ပို့နိုင်သေးကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံဆန်စပါးအသင်းချုပ်က ဆိုသည်။

လူမှုရေး

ဆိုက်ရောက်ဗီဇာပိတ် – မြန်မာနိုင်ငံသို့ လာရောက်မည့် တရုတ်နိုင်ငံသား ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသွားများကို ဆိုက်ရောက်ဗီဇာခွင့်ပြုထားမှုအား ယာယီရပ်ဆိုင်းလိုက်ကြောင်း မြန်မာအစိုးရက ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် ကြေညာသည်။ ယင်းအပြင် e Visa ဖြင့် ပြည်တွင်း၌ လည်ပတ်ခြင်းကို ခွင့်မပြုရန်ကိုလည်း ခရီးသွားကုမ္ပဏီများအား ဟိုတယ်နှင့် ခရီးသွားလာရေးဝန်ကြီးဌာနက ညွှန်ကြားထားသည်။

ဝူဟန်ရောက်မြန်မာကျောင်းသားများကို ပြန်ခေါ် – ဝူဟန်ရှိ မြန်မာကျောင်းသားများကို အစိုးရက သီးသန့်လေယာဉ်ဖြင့် သွားရောက် ခေါ်ဆောင်ခဲ့သည်။

နေရပ်ပြန်အလုပ်သမားပြဿနာ – တရုတ်နိုင်ငံရောက် မြန်မာအလုပ်သမားများအနေနှင့် ရောဂါရှောင်ရန် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြန်လာမှုများလည်း ရှိနေသည်။ သောင်းနှင့်ချီရှိသည်ဟု သတင်းများက ဖော်ပြကြပြီး အချို့မှာ အစိုးရခွင့်ပြုချက်မရသဖြင့် မူဆယ်တွင် ပိတ်မိနေကြသည်။

ရောဂါကာကွယ်ရေး – ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် အဆုတ်ရောင်ရောဂါကူးစက်ပျံ့နှံ့မှုမရှိစေရေးအတွက် စောင့်ကြည့်ဟန့်တားမှုများ ယခုတပတ်အတွင်း ကျိုင်းတုံ၊ ပြင်ဦးလွင်၊ မိုးညှင်း၊ လှိုင်သာယာ၊ ရေနံချောင်း၊ အောင်လံ၊ မြစ်သားမြို့များအပါအဝင် နိုင်ငံတဝန်းတွင် ရှိနေခဲ့သည်။ တရုတ်နိုင်ငံမှ ပြန်လာသူများကြောင့် ရောဂါကူးစက်ပြန့်ပွားမည်ကို စိုးရိမ်ပူပန်နေသူများလည်း ရှိသည်။  မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါကူးစက်ခံရသူ အတည်ပြုချက်မရှိသေးသော်လည်း သံသယရှိသည့်လူနာများကို ဆေးရုံများတွင် သီးသန့်ထားကာ စောင့်ကြည့်လျက်ရှိသည်။ တရုတ်နိုင်ငံမှ တိတ်တဆိတ်ပြန်လာမှုများကို ကြပ်မတ်ပေးရန် တောင်းဆိုသူများလည်း ရှိသည်။

ငှက်ပျောအလုပ်သမားများအခက်ကြုံ – ကချင်ပြည်နယ်၊ ဝိုင်းမော်မြို့နယ်အတွင်းက တရုတ်ရှူးငှက်ပျောလုပ်ငန်းရှင် တရုတ်နိုင်ငံသားများ နှစ်သစ်ကူးတွင် တရုတ်နိုင်ငံသို့ ပြန်သွားခဲ့ကြပြီးနောက် ဝူဟန်ဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြန်မလာနိုင်ဘဲရှိနေရာ ငှက်ပျောစိုက်ခင်းများရှိ အလုပ်သမားနှစ်သိန်းဝန်းကျင်သည် အခက်အခဲများ ကြုံတွေ့နေရကြောင်း သတင်းတပုဒ်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ကြေးနီအလုပ်သမားများအလုပ်မဆင်း – မုံရွာခရိုင်၊ ဆားလင်းကြီးမြို့နယ်၊ လက်ပံတောင်းတောင်ကြေးနီစီမံကိန်းသို့ တရုတ်နိုင်ငံသားတဦး တရုတ်နိုင်ငံမှ ပြန်လာခြင်းကြောင့် ဝူဟန်ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံရမည်ကို စိုးရိမ်၍ အလုပ်သမား ၃၀၀ ကျော် အလုပ်မဆင်းဘဲ နေကြသည့်သတင်းကိုလည်း တွေ့ရသည်။

ပုဂံတောင်ကုန်းပေါ် ခွင့်ပြုချက်မဲ့တက်ရောက်သူအားအရေးယူ – ပုဂံဒေသရှိ အရှေ့အိုးထိန်းတောင်ကုန်းသို့ ခွင့်ပြုချက်မရှိဘဲ တက်ရောက်ခဲ့သည့် တရုတ်နိုင်ငံသားနှစ်ဦးကို သက်ဆိုင်ရာက အရေးယူခဲ့ပြီး ဒဏ်ငွေသုံးသိန်း ရိုက်ခဲ့သည်။

သံအမတ်ကြီးနေအိမ်သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ – ဝူဟန်မြို့တွင် စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါနှင့်ပတ်သက်၍ တရုတ်နိုင်ငံရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားများ၊ နိုင်ငံခြားသားများ၏ အသက်လုံခြုံမှုနှင့် ကိုယ်ခန္ဓာကျန်းမာရေးကို တရုတ်အစိုးရအနေနှင့် အလေးအနက်ထားကာ အစီအမံများချမှတ်ဆောင်ရွက်နေကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ တရုတ်သံအမတ်ကြီးနေအိမ်တွင် ဖေဖော်ဝါရီလ ၄ ရက်နေ့က ပြုလုပ်သည့် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် သံရုံးယာယီတာဝန်ခံက ပြောဆိုသည်။


Aung Myo Htet

အောင်မျိုးထက်သည် ISP-Myanmar ၏ Research Associate တဦးဖြစ်သည်။ သူသည် Living Color Media က ထုတ်ဝေသည့် The Voice Weekly စာစောင်တွင် သတင်းထောက်နှင့် အယ်ဒီတာ တာဝန်များကို ၂၀၁၃ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၉ ခုနှစ်အထိ ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး လက်ရှိတွင် ISP-Myanmar က ပြုလုပ်သည့် သုတေသနလုပ်ငန်းစဉ်များတွင် ပါဝင်လုပ်ကိုင်လျက်ရှိသည်။